Origin and evolution of the Emergency Service of the Hospital de la Santa Creu i Sant Pau (1967 to 1986)

Authors

DOI:

https://doi.org/10.1344/jesb2021.1.j088

Keywords:

Hospital Emergency Services, Hospital Evolution, Social Movements

Abstract

This paper aims to present the origin and evolution of hospital emergency services through the Emergency Service of the Hospital de la Santa Creu i Sant Pau de Barcelona, as it is the centre that has best preserved information about its own process, its evolution as a hospital and its adaptation to social change.

A very particular characteristic of this hospital is that it managed to integrate its users as part of the management board at a time when the country was in the middle of a democratic transition after forty years under a dictatorship.

For the realization of this paper, we have used the qualitative methodology has been used, in particular, Heidegger's hermeneutical phenomenology, so as to triangulate documentary analysis with open interviews with relevant people about the historical process being studied, and to obtain the resulting document. A descriptive work, with a completely objective, historical account.

The existence of this article cannot be explained without considering the importance of certain documentary sources that remain, so far, largely unexplored, such as the archives of the neighbourhood associations of Barcelona and the impact of social movements in achieving the creation of new health services, their maintenance and surveillance, and the promotion of their development according to the needs of each historical moment. That would be the main conclusion.

Downloads

Download data is not yet available.

References

Documentary Sources

Minute books

MIA. 1966. Llibre d'actas de les sessions celebrades a l'Hospital de la Santa Creu i Sant Pau. Barcelona, October, 20.

MIA. 1967. Llibre d'actas de les sessions celebrades a l'Hospital de la Santa Creu i Sant Pau. Barcelona, March 3.

Interviews

Vicenç Artigas i Raventós, Head of Service of the Hospital de la Santa Creu i Sant Pau (April 5th, 2009).

Maria Teresa Forner, Hospital del Mar de Barcelona (December 12th 2007).


References

Ajuntament de Barcelona. 1885. Servicio médico-sanitario permanente de la ciudad de Barcelona. Barcelona: Establecimiento tipográfico de los sucesores de N. Ramírez y Cª.

Alegre Marcet, C. 1962a. “Plan para el futuro de los Hospitales britanicos.” Estudios sobre Hospitales y beneficència 12: 27-29.

Alegre Marcet, C. 1962b. “Supresión de las salas comunes en el Hospital. La experiencia del centro Hospitalario de Belfort.” Estudios sobre Hospitales y beneficencia 9: 58-60.

Sánchez, Miquel, Òscar Miró, Blanca Coll-Vinent, Ernest Bragulat, Gerard Espinosa, Elisenda Gómez-Angelats, Sònia Jiménez, Carme Queralt, Josep Hernández-Rodríguez, Josep R Alonso, José Millá. 2003. “Saturación del Servicio de urgencias: factores asociados y cuantificación.” Medicina Clínica.121(5): 161-172.

Aranaz Andrés, Jesús, Rafael Martínez Nogueras, María Teresa Gea Velàzquez de Castro, Vicenta Rodrigo Bartual, Pedro Antón García, Fernando Gómez Pajares. 2006. “¿Por qué los pacientes utilizan los servicios de urgencias hospitalarios por iniciativa pròpia?.” Gaceta Sanitaria 20(4): 311-315. http://scielo.isciii.es/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S0213-91112006000400010.

Arratia F., Alejandrina. 2005. “Investigación y documentación histórica en enfermería.” Texto Contexto Enferm, Florianópolis 14(4): 567-574. doi: 10.1590/S0104-07072005000400014.

Artigas Candela, José. 1975. “La Ley de Hospitales Belga.” Estudios sobre Hospitales 69: 27-35.

Artigas Candela, José. 1976. “Organización de la sanidad en Finlandia.” Estudios sobre Hospitales. 76.

Alguacil Gómez, Julio. 2002, “Asociaciones vecinales.” In Enciclopedia Madrid s. XX, edited by Carlos Sambricio, 29-31 Madrid: Ayuntamiento de Madrid.

Álvarez, Pablo. 2009. “Poner en marcha el Hospital General de Asturias fue la experiencia más gratificante de mi vida [interview with Carlos Soler Durall].” La Nueva España, February 22. https://www.lne.es/sociedad/2009/02/22/poner-marcha-hospital-general-asturias-21572033.html.

Aragó, Ignasi. 1967. Els Hospitals a Catalunya. Barcelona: Altés.

Aragó, Ignasi. 1968. “Ministerio de Saude e Assistencia (Portugal).” Estudios sobre Hospitales y beneficencia 29: 5-6.

Barceló Prats, Josep, and Josep M. Comelles. 2020 L’evolució del dispositiu hospitalari a Catalunya (1849-1980). Barcelona: Publicacions de l’arxiu històric de les ciències de la salut PAHCS.

Benito, Salvador. 1977. “El Doctor Artigas segons els seus alumnes.” Annals de Medicina 63(1): 70-71. http://webs.academia.cat/revistes_elect/view_document.php?tpd=2&i=5738.

Beuran, M. I. Negoi, S. Pãun, A. Runcanu, and B. Gaspar. 2011. “Istoria îngrijirii pacientului traumatizat [History of trauma care]. Chirurgia (Bucur) 106(5): 573-580. https://www.revistachirurgia.ro/pdfs/2011-5-573.pdf.

Boyd, David R. 2010. “Trauma systems origins in the United States.” Journal of Trauma Nursing 17(3): 126-134. doi: 10.1097/jtn.0b013e3181f5d382.

Bueno Cavanillas, Aurora, and J. Sánchez López. 2005. “Factores asociados al uso inadecuado de un servicio de urgencias Hospitalario.” Emergencias 17(3): 138-144.

Cabrer, B. 1991. “Saturación de los Servicios de urgència Hospitalària.” Medicina Integral, 18(3): 91-92.

Capdevila, J. 1975. “Sant Pau: así funciona un Hospital en paro.” Diario de Barcelona.

Castells, Xavier. 2006. “Comentario, Utilización de los Servicios de urgències Hospitalarios. La importància de la perspectiva de los usuarios.” Gaceta Sanitaria 20(2): 91-100.

Catalán Sesma, José María. 2012. 35 años de Sanidad democrática en un mundo cambiante. Madrid: Gramadosa SL.

Cònsola, Francesc. 2008. “Antropologia i recerca en els àmbits de les Ciències de la Salut.” Ars Brevis 14: 66-84. https://www.raco.cat/index.php/ArsBrevis/article/view/137022.

Cornudella, Josep. 1971. “El trasllat al nou Hospital de la Santa Creu i de Sant Pau.” In L'Hospital de Santa Creu i de Sant Pau. L'Hospital de Barcelona, Various Authors, 145-155. Barcelona: Editorial Gustau Gili, SA.

Departament of Health Edinburgh. 1963. “Plan Hospitalario para Escocia.” Estudios sobre Hospitales y beneficencia 15: 38-43.

Domingo i Clota, Miquel, and Maria Rosa Bonet i Casas. 1998. Barcelona i els moviments socials urbans. Barcelona: Editorial Mediterrània SL.

Duaso, Enric, and Alfons López-Soto. 2009. “Valoración del paciente frágil en urgencias.” Emergencias 21(5): 326-369.

Dunand, J.P. 1974. “La Organización Hospitalaria en Francia.” Estudios sobre Hospitales. 68: 49-63.

Elam, James O., Elwyn S. Brown, and John D. Elder. 1954. “Artificial respiration by mouth-to-mouth method: a study of the respiratory gas exchange of paralyzed patients ventilated by operator's expired air. New England Journal of Medicine 250(18): 749-754. doi: 10.1056/nejm195405062501801.

Elam, James O. 1977. “Rediscovery of expired air methods for emergency ventilation.” In Advances in Cardiopulmonary Resuscitation. Edited by Peter Safar and James O. Elam, 263-265. New York: Springer-Verlag.

Escarribill, J., X. Corbella, A. Salazar, J.L. Sánchez. 2001. “Los colapsos en los servicios de urgencias hospitalarios durante el invierno.” Atención Primaria 27(2): 137-140. https://www.elsevier.es/es-revista-atencion-primaria-27-pdf-S0212656701787872.

Evans, David C. 2007. “From trauma care to injury control: a people's history of the evolution of trauma systems in Canada.” Canadian Journal of Surgery 50(5): 364-369.

Ferret, Antoni. 1992. Compendi d'història de Catalunya II. Franquisme i transició democràtica. Barcelona: Claret.

Fuenmayor i López, Dulce. 2001. Història de la Infermeria a l'Hospital de la Santa Creu i Sant Pau. Barcelona: Fundació Privada Hospital de la Santa Creu i Sant Pau.

Gálvez, Alberto. 2007. Evaluación de la calidad de los diseños de investigación (IV). Investigación cualitativa descriptiva e interpretativa. Granada: Fundación Índex.

García González, José. 2011. La implantación del Hospital moderno en España. El Hospital General de Asturias, una referencia imprescindible. Oviedo: Ediciones Nobel.

Gerrish, Kate, and Anne Lacey. 2008. Investigación en enfermería. Madrid: McGraw-Hill Interamericana de España.

Hernández Sampieri, Roberto, Carlos Fernández Collado, and María del Pilar Baptista Lucio. 2010. Metodología de la investigación. México. Mc Graw Hill.

Hori, Shingo. 2010. “Emergency medicine in Japan.” Keio J Med. 59(4): 131-139. doi: 10.2302/kjm.59.131.

Hoyle, J R. 1995. “The development of immediate care services in the United Kingdom.” The History of anaesthesia society proceedings 18: 30-33.

Jaén, J. 1964. “Organización sanitaria y Hospitalaria en Suiza.” Estudios sobre Hospitales y beneficència 17: 50-64.

Kouwenhoven, William B., James R. Jude, and G. Guy Knickerbocker. 1960. “Closed-chest cardíac massage.” Journal of the American Medical Association 173(10): 94-97. doi: 10.1001/jama.1960.03020280004002.

Laín Entralgo, Pedro. 1973. La Medicina actual. Madrid: Seminarios y Ediciones SA.

Lown Bernard, Raghavan Amarasingham, and José Neuman. 1962. “New method for terminating cardiac arrhythmias: use of synchronized capcitor discharge.” Journal of Americant Medical Association 182: 548-555.

Lloret, Josep, and Salvador Aregall. 2002. “Reflexions sobre el passat, present i futur dels serveis Hospitalaris d'urgències.” Annals de Medicina 85(3): 122-125. https://www.raco.cat/index.php/AnnalsMedicina/article/view/143499.

López i Gibert, J. 1977. “El Doctor V. Artigas i el Servei d’Urgències.” Annals de medicina. 63(1): 63-65.

Lucas Imbernon, F.J., M.A. Galán Traba, and R, Roldán Ortega. 2011. “La actividad asistencial en el servicio de urgencias hospitalario genera conflictos éticos a sus profesionales.” Emergencias 23(4): 283-292.

Llull, Albert. 1968a. “Un nuevo servicio medico de urgencia en Barcelona.” ABC, April 19.

Llull, Albert. 1968b. “A beneficio del Hospital de la Santa Cruz.” ABC, November 21.

Martínez González, M. 1962. “Informe general sobre Hospitales por la comisión de estudios de los Hospitales de Madrid.” Estudios sobre Hospitales y beneficencia. 9: 10-17.

McKenzie, A., and J. Hodgson. 1991. “The emergency medical services of Scotlandfrom 1939: a retrospect.” Health Bulletin 49(6), 304-313.

Mehrotra, Abhishek, David P. Sklar, Vivek S. Tayal, Keith Kocher, Daniel A. Handel, and R. Myles Riner. 2010. “Important historical efforts at emergency department categorization in the United States and implications for regionalization.” Academic Emergence Medicine 17(12): 154-160. doi: 10.1111/j.1553-2712.2010.00931.x.

Montero, F.J., J.M. Calderón de la Barca Gázquez, L. Jiménez Murillo, A. Berlango Jiménez, and L. Pérula de Torres. 2000. “Situación actual de los Servicios de Urgencias Hospitalarios en España. I: Descripción general y anàlisis de la estructura física y funcional.” Emergencias 12(4): 226-236.

Morán, J. 2011. “El Hospital general de Asturias era el mejor y nuestro modelo en el Clínico de Madrid. [interview with Paloma Castillo].” La Nueva España, May 2. https://www.lne.es/asturias/2011/05/02/hospital-general-asturias-mejor-modelo-21109254.html.

Moreno Millán, Emilio. 2004. “36 años de Medicina de Urgencias y Emergencias, y Medicina Intensiva en España.” Puesta al Día en Urgencias, Emergencias y catàstrofes 5(4): 167-178.

Moreno Millán, Emilio. 2008. “Y si adaptáramos los servicios Hospitalarios de urgencias a la demanda social y no a las necesidades de salud?” Emergencias 20(4): 276-284.

Mullins, Richard J. 1999. “A historical perspective of trauma system development in the United States.” Journal of Trauma: Injury, Infection, and Critical Care 47(3 Suppl.): 8-14. doi: 10.1097/00005373-199909001-00004.

Nellessen, Karl-Wilhelm. 2009. Krankentransport Rettungsdienst und im Kreis Aachen 1816-2006: Geschichte einer kommunalen Dienstleistung. Aachen: Verlag Mainz.

Ortiz, Francisco Javier. 2010. “Valoración funcional en los servicios de urgencias Hospitalarios.” Revista Española de Geriatría y Gerontología 45(2): 59-60. doi: 10.1016/j.regg.2009.11.005.

Oterino, D., S. Peiró, R. Calvo, P.Sutil, O. Fernández, G. Pérez, P. Torre, M.A. López, and T. Sempere. 1999. “Utilización inadecuada de un servicio de urgencias Hospitalario. Una evaluación con criterios explícitos.” Gaceta Sanitaria 13(5). 361-370. doi: 10.1016/S0213-9111(99)71387-7

Pasarín, M Isabel,M. José Fernández de Sanmamed,Joana Calafell, Carme Borrell, Dolors Rodríguez, Salvador Campasol, Elvira Torné, M. Glòria Torras, Alex Guarga, and Antoni Plasència. 2006. “Razones para acudir a los servicios de urgencias Hospitalarios. La población opina.” Gaceta Sanitaria.20(02): 91-99.

Pearn, J. 1998. “A history of first aid in Australia: the evolution of preHospital care.” Medical Journal of Austràlia 168(1): 38-40.

Pedret Muntañola Juan. 1969. “Los problemas del Hospital de la Santa Cruz y Sant Pablo. ECONOMICO: Probable solución en tres meses.” La Vanguardia, November 11.

Pedret Muntañola, Juan. 1975. “Un grave problema: la insuficiencia de camas Hospitalarias.” La Vanguardia, January 31, 1975.

Pena, Margarita E., and Brenda L. Snyder. 1995. “Pediatric emergency medicine: the history of a growing.” Emergency Medicine Clinics of North America 13(2): 235-253.

Phillips, Joseph B., Donald Barker, Julie Dunn, and Blaine Ebderson. 2005. “Tennessee trauma care system plan, Part 1.” Tennesseee Medicine, 98(3): 135-137.

Picolo i Berné, Raquel. 2004. 50 anys, Escola Universitària d'Infermeria. Hospital de la Santa Creu i Sant Pau. Barcelona.

Placer Galán, Carlos, and José María Urkia. 1993. El cuarto de socorro de San Sebastián. Origen y desarrollo (1881-1936). San Sebastián: Instituto Dr. Camino. Obra social de la Caja Gipuzkoa San Sebastian.

Poirson-Sicre, Sandrine. 2000. La médicine d’urgence prehospitalière à travers l’historie. Paris: Editions Glyphe i Biotem,

Puig i la Calle, Jordi. 1977. “Recordant el doctor Artigas.” Annals de Medicina 63(1): 66-69. http://webs.academia.cat/revistes_elect/view_document.php?tpd=2&i=5737.

Ramis, Juan, and Santiago Torres Sanahuja. 1973. “Concepto de Hospital integrado en Rumania.” Estudios sobre Hospitales 61: 39-47.

Reventós, Jacint, Anna Garcia, and Carme Piqué. 1990. Història de la medicina catalana sota el franquisme. Barcelona: Hacer Editorial.

Reventós i Conti, Jacint. 1996. Història dels hospitals de Catalunya. Vol. I: Els Hospitals i la societat catalana. Barcelona: Hacer Editorial.

Reventós i Conti, Jacint. 2003. Història dels hospitals de Catalunya. Vol VIII: Els Hospitals de Barcelona i el Barcelonès. Barcelona: Viena edicions.

Rey Carrera, Juan. 1963. Moral profesional del Ayudante Técnico Sanitario. Santander: Sal Terrae.

Rockwood, Charles A., Colleen M. Mann, J.D. Farrington,, Oscar P. Hampton, Robert E. Motley. 1976. “History of emergency enefic services in the United States.” Journal of Trauma: Injury, Infection, and Critical Care. 16(4): 299-308. Doi: 10.1097/00005373-197604000-00008.

Roig, Josep, Purificació Merino, and Joan Baró. 2006. De la residència a Hospital d’alt nivell. 50 anys de l’Hospital Dr. Josep Trueta de Girona (1956-2006). Girona: Deparatment de Salut, Generalitat de Catalunya. http://www.icsgirona.cat/adjunts/files/llibre.pdf.

Safar, Peter, Lourdes A. Escarraga, and James O. Elam. 1958. “A comparison of the mouth-to-mouth and mouth-to-airway methods of artificial respiration with the chest-pressure arm-lift methods.” New England Journal of Medicine 258: 671-677. Doi: 10.1056/NEJM195804032581401.

Safar, Peter J. 2001. “On the history of emergency enefic services.” Bulletin of Anesthesia History 19(3): 4-8. Doi: 10.1016/S1522-8649(01)50031-1.

Salamanca, Ana Belén, and Cristina Martín-Crespo Blanco. 2007. “El muestreo en la investigación cualitativa.” Nure Investigación 27. https://www.nureinvestigacion.es/OJS/index.php/nure/article/view/340/330.

Salarich, J. 1973. “Manual de urgencias médicas y quirúrgicas.” Review of the Manual de urgencias médicas, directed by Vicente Artigas. Anales de Medicina y Cirugía 54(236): 211-212.

Sánchez, Miquel, Emilio Salgado, and Òscar Miró. 2008. “Mecanismos organizativos de adpatación y eneficència de los eneficèn de eneficè.” Emergencias 20(1): 48-53.

Servicio de Relaciones Públicas. 1976. “Nueva propuesta al I.N.P. sobre las urgencias de la enefi.” Butlletí de l’Hospital de la Santa Creu i Sant Pau., 15: 1-2.

Servicio de Relaciones Públicas. 1979. “A nivel local. Puesta en marcha de la coordinación de las urgencias.” Butlletí de l’Hospital de la Santa Creu i Sant Pau., 43: 2.

Sitjes Creus, Antoni. 1962a. “El Centro de traumatologia del Hospital Cochin de Paris.” Estudios sobre Hospitales y eneficència 9: 32-36.

Sitjes Creus, Antoni. 1962b. “Función eneficència del Hospital.” Estudios sobre Hospitales y eneficència 12: 7-11.

Stewart, John. 2008. “The Political Economy of the British National Health Service, 1945-1975: Opportunities and Constraints?” Medical History 52(4): 453-470.

Soler Durall, Carles. 1967. Instrucciones permanentes del servicio de urgencias. Barcelona: Hospital de la Santa Creu i Sant Pau

Torre Eleizegui, Lino. 1963. “Acerca de la organización de las urgencias resultantes de catástrofes o desastres colectivos.” Estudios sobre Hospitales y beneficencia 13: 21-24.

Torre Eleizegui, Lino. 1964. “La Organización de los servicios de urgencia en Lisboa.” Estudios sobre Hospitales y beneficencia 18: 25-27.

Trabacchi, G. 1997. “Les urgences médico-judiciaires de l'Hôtel-Dieu ont 10 ans.” Revue de l'infirmière 25: 12-16.

Trunkey, Donald D. 2000. “History and Development of Trauma care in the United States.” Clinical Orthopaedics and Related Research 374: 36-46.

Trunkey, Donald D. (2007). “The emerging crisis in trauma care: a history and definition of the problem.” Clinical Neurosurgery 54: 200-205.

Varon, Joseph, and George L. Sternbach. 1991. “Cardiopulmonary resuscitation: Lessons from the past.” Journal of Emergency Medicine 9(6): 503-507. doi: 10.1016/0736-4679(91)90224-4.

Vasilachis de Gialdino, Irene, coord., Aldo R. Ameigeiras, Lilia B. Chernobilsky, Verónica Giménez Béliveau, Fortunato Mallimaci, Nora Mendizábal, Guillermo Neiman, Germán Quaranta, and Jorge Soneira, 2006. Estrategias de investigación cualitativa. Barcelona: Editorial Gedisa.

Vila Gimeno, Carme. 2014. “El Servei d'urgències de l'Hospital de la Santa Creu i Sant Pau de Barcelona (1967-1986).” PhD disc., Universitat Autònoma de Barcelona.

Villamarin Vazquez, José Luis. 1971. “Organización Hospitalaria y planificación sanitaria en la U.R.S.S.” Estudios sobre Hospitales 47: 27-43.

Zoll, Paul M., Arthur J. Linenthal, William Gibson, Milton H. Paul, and Leona R. Norman. 1956. “Termination of ventricular fibrillation in man by externally applited electric countershock.” New England Journal of Medicine 254: 727-732. doi: 10.1056/NEJM195604192541601.

Downloads

Published

2021-01-11

How to Cite

Vila-Gimeno, Carmen. 2021. “Origin and Evolution of the Emergency Service of the Hospital De La Santa Creu I Sant Pau (1967 to 1986)”. Journal of Evolutionary Studies in Business 6 (1):227-62. https://doi.org/10.1344/jesb2021.1.j088.