Cuatro décadas de políticas para integrar las tecnologías digitales en el aula en Cataluña: acciones, logros y fracasos

Authors

  • Begoña Gros Universitat de Barcelona
  • Joan-Anton Sánchez Sánchez
  • Iolanda García
  • Cristina Alonso

DOI:

https://doi.org/10.1344/der.2020.37.79-95

Keywords:

Digital technologies, Education policies, Educational trends

Abstract

In most of the European countries, the implementation of digital technologies has been driven through government education policies. In this contribution, we will focus on the analysis of the role of actions promoted by the Government of Catalonia from the 80s to the present taking into account the international studies about digital education. Numerous initiatives and programs have been supported in Catalonia over the years without, in many cases, a lack of continuity and evaluation of the results obtained. However, the new initiatives on digital education in Catalonia open new expectations. For the first time, the focus is not only the integration of digital technology, but also the improvement of education and not focused exclusively on the use of digital technologies.

Author Biography

Begoña Gros, Universitat de Barcelona

Departament de Teoria i Història de l'Educació

References

Alonso (2012). La evolución de las políticas de uso de las TIC en la educación en Cataluña. En J. M. Sáncho y C. Alonso (comps.) La fugacidad de las políticas, la inercia de las prácticas, pp. 115-138. Barcelona: Octaedro.

Butler, D., Leahy, M., Twining, P., Akoh, B., Chtouki, Y., Farshadnia, S., ... y Valtonen, T. (2018). Education Systems in the Digital Age: The Need for Alignment. Technology, Knowledge and Learning, 23(3), 473-494. DOI: 10.1007/s10758-018-9388-6

Carstens, R. y Pelgrum, W. J. (2009). Second Information Technology in Education Study: SITES 2006 Technical Report. Amsterdam: International Association for the Evaluation of Educational Achievement.

Conrads, J., Rasmussen, M., Winters, N., Geniet, A. y Langer, L., (2017). Digital education policies in Europe and beyond: key design principles for more effective policies. Luxemburgo: Publications Office of the European. DOI:10.2760/462941.

Department of Education and Training of Australia (2017). Support for science, technology, engineering and mathematics. Recuperado de: https://www.education.gov.au/support-science-technology-engineering-and-mathematics

Domingo, M. y Sánchez, J. A. (2018). Construyendo una propuesta sobre competencia digital docente para la formación inicial de maestros de Cataluña. En I. del Arco i P. Silva (eds.) Tendencias nacionales e internacionales en organización educativa: entre la estabilidad y el cambio, pp 1-7. Madrid: Wolters Kluwer.

European Commision (2018). Communication from the Commission to the European Parliament, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions. On the Digital Education Action Plan. Bruselas. Recuperado de: https://ec.europa.eu/education/education-in-the-eu/digital-education-action-plan_en

European Schoolnet, (2006). The ICT Impact Report: A review of studies of ICT impact on schools in Europe. Bruselas: European Commission.

Fullan, M. (2006). Change theory: A force for school improvement. Seminar Series Paper No. 157. Centre for Strategic Education. Recuperado de: http://www.michaelfullan.ca/Articles_06/06_change_theory.pdf

Gros, B., García, I. y Durall, E. (2012). Experiència pilot EduCAT 2.0 a Educació Primària. Informe de evaluación. Recuperado de: http://xtec.gencat.cat/web/.content/alfresco/d/d/workspace/SpacesStore/0010/2f138996-6bad-4132-acac-f82c5cb3cf50/informe_avaluacio_eduCAT2.0.pdf

Ilomäki, L. y Lakkala, M. (2018). Digital technology and practices for school improvement: innovative digital school model. Research and practice in technology enhanced learning, 13(1), 25. Recuperado de: https://telrp.springeropen.com/articles/10.1186/s41039-018-0094-8

Losada, D., Valverde, J. y Correa, J. M. (2012). La tecnología educativa en la universidad pública española. PixelBit: Revista de medios y educación, 41, 133-148.

Mao, J., Ifenthaler, D., Fujimoto, T., Garavaglia, A. y Rossi, P. G. (2019). National Policies and Educational Technology: a Synopsis of Trends and Perspectives from Five Countries. TechTrends, 63(3), 284-293. Recuperado de: https://link.springer.com/article/10.1007/s11528-019-00396-0

Masters, J. (2018). Trends in the digitalization of K-12 Schools: the australian perspective. In Seminar.net, 14(2) 120-131. Recuperado de: https://journals.hioa.no/index.php/seminar/article/view/2975

Ornellas, A. y Sánchez, J. A. (2008). Una mirada hacia la formación del profesorado en Tecnologías de la Información y la Comunicación en Cataluña. Diálogos. Educación y formación de personas adultas, 55(II), 49-62.

Ornellas, A., Sánchez, J. A., Fraga, L. y Domingo, L. (2015). Políticas y prácticas en la formación permanente del profesorado en TIC en Cataluña. Revista Electrónica Interuniversitaria de Formación del Profesorado, 18(3), 83-96. doi: 10.6018/reifop.18.3.190271

Paredes, J, Guitert M. y Rubia B. (2015). La innovación y la tecnología educativa como base de la formación inicial del profesorado para la renovación de la enseñanza. Revista Latinoamericana de Tecnología Educativa, 14(1), 101-114.

Pedró, F. (2011). Tecnología y escuela. Lo que funciona y por qué. Madrid: Fundación Santillana.

Ranguelov, S., Horvath, A., Dalferth, S. y Noorani, S. (2011). Key Data on Learning and Innovation through ICT at School in Europe 2011. Bruselas: Education, Audiovisual and Culture Executive Agency.

Ruiz, F. (2007). Vint-i-cinc anys de polítiques d’integració de les TIC als centres docents de Catalunya. En C. Sigalés, J. M. Momimó y J. Meneses (Coord.), L’escola ala societat xarxa: Internet a l’educació primària i secundària. IN3-UOC. Recuperado de: https://www.uoc.edu/in3/pic/cat/pdf/pic_escola_capitol2.pdf

Sánchez, J. A., Alonso, C., Camacho, M. y Estebanell, M. (2018). Análisis de la presencia de la Competencias Digitales Docentes en los planes de estudio de los grados de las universidades catalanas. En P. Membiela, N. Casado, M. I. Cebreiros y M. Vidal (eds.) Investigación y práctica en la educación superior, pp. 187-192. Orense: Educación Editora.

Sancho, J. M.; Ornellas, A.; Sánchez, J. A.; Alonso, C. y Bosco, A. (2008). La formación del profesorado en el uso educativo de las TIC: una aproximación desde la política educativa. Praxis Educativa, 12, 10-22.

Sancho, J. M., Bosco, A., Alonso, C. i Sánchez, J. A. (2015). Formación del profesorado en Tecnología Educativa: de cómo las realidades generan los mitos. Revista Latinoamericana de Tecnología Educativa, 14(1), 17-29. doi: 10.17398/1695-288X.14.1.17

Sola, M. & Murillo, F. (2011). Las TIC en la Educación: Realidad y expectativas. Informe Fundación Telefónica. Madrid: Ariel.

UNESCO (2017) Leveraging information and communication technology to achieve Education 2030: report of the UNESCO 2017 International Forum on ICT and Education 2030. Qingdao, China. Recuperado de: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000259587

Valiente, O. (2010): 1-1 in EduCATion: Current Practice, International Comparative Research Evidence and Policy Implications, OECD EduCATion Working Papers, No. 44. OECD Publishing.

Zheng, B., Warschauer, M., Lin, C. H., & Chang, C. (2016). Learning in one-to-one laptop environments: A meta-analysis and research synthesis. Review of Educational Research, 86(4), 1052-1084.

Published

2020-06-30