Galeria d’escultures a l’aire lliure de Łódź i la seva influència en l’estètica de la ciutat el 1972–1978
DOI:
https://doi.org/10.1344/waterfront2021.63.11.02Paraules clau:
Polish sculpture, Lodz, artistic values, landscape values, public spaceResum
L’objectiu del document és esbossar les circumstàncies de l’establiment de la galeria d’escultures de Łódź al carreró de Rubinstein (anteriorment: Aleja ZMP) i el seu impacte en l’estètica de Łódź.
Tot i la història de la ciutat que es remunta a principis del segle XV, la primera escultura de ple dret a l’espai públic només va aparèixer el 1912. Al començament de la Segona Guerra Mundial, el nombre d’escultures va augmentar fins a una dotzena aproximadament, però totes aquestes obres van ser destruïdes pels alemanys en els primers anys de l’ocupació.
En el període 1945-1970, van aparèixer dos monuments i una dotzena de formes més petites.
La cara escultòrica de la ciutat només va ser canviada per la Galeria d’escultures de Łódź, que es va centrar en els temes més importants de l’urbanisme de la postguerra, la política, les tendències artístiques i les necessitats socials. Tot i el seu curt període de funcionament (1972-1978), els seus efectes encara són visibles a gairebé tot arreu a Łódź. Mai abans ni mai després s’havia estetitzat el mitjà de l’escultura a tal escala a la ciutat.
El record d’aquest lloc i de diverses desenes d’escultures (i dels seus creadors) gairebé s’ha esvaït. Actualment, s’estan realitzant activitats per restaurar la galeria d’escultures de Łódź a la seva posició deguda en la història de la ciutat i continuar les seves activitats al mateix lloc.
Referències
[No author]. “Sojusz pracy i sztuki”, Odgłosy, 4.03.1973.
[No author]. “W Alei ZMP. Plenerowa galeria rzeźby współczesnej”, Dziennik Łódzki, 4.05.1973.
ABRAMCZYK, ŁUKASZ and ŁUKASZ RAKOCZY. “Łódź w czasie okupacji niemieckiej na fotografiach z zasobu Instytutu Pamięci Narodowej”, 29.08.2019, https://lodz.ipn.gov.pl/pl6/aktualnosci/76276,Lodz-w-czasie-okupacji-niemieckiej-na-fotografiach-z-zasobu-Instytutu-Pamieci-Na.html, accessed 9.05.2021.
CHRUDZIMSKA-UHERA, KATARZYNA. “Humanizacja przestrzeni miejskiej. Rzeźba plenerowa w Warszawie w latach 70. XX w.”. In: Rzeźba w architekturze, edited by KATARZYNA CHRUDZIMSKA-UHERA and BARTŁOMIEJ GUTOWSKI. Warszawa: Wydawnictwo UKSW, 2008.
CYMER, ANNA. Architektura w Polsce 1945–1989. Kraków–Warszawa: Centrum Architektury, Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki, 2020.
GRUN, ANDRZEJ. “Kto zaprojektuje nowoczesną klamkę do nowoczesności?”, Odgłosy, 22.10.1972.
GRYGLEWSKI, PIOTR. “Pomniki”. In: PIOTR GRYGLEWSKI, ROBERT WRÓBEL and AGNIESZKA UCIŃSKA, Łódzkie budynki 1945–1970. Łódź: Wydawnictwo Księży Młyn, 2009.
Historia parafii, website of the Parish of the St. Alexander Nevsky Orthodox Church in Lodz, http://www.lodz-orthodox.pl/historia-parafii/, accessed 9.05.202.
IWANICKI, RYSZARD. Martyrologium Łódzkie. Przewodnik po Radogoszczu i Miejscach Pamięci Narodowej. Łódź: Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi Oddział Radogoszcz, 2005.
JAWORSKA-MAĆKOWIAK, CELINA and TADEUSZ MAĆKOWIAK. Pomniki łódzkie. Historia w brązie i kamieniu. Łódź: Urząd Miasta Łodzi, 2008.
KANIEWSKA, ANNA. “Najstarsze łódzkie parki”, 3.04.2009, http://www.lodz.ap.gov.pl/art,58,najstarsze-lodzkie-parki, accessed 9.05.2021.
KOWALCZYŃSKI, KRZYSZTOF. Łódź przełomu wieków XIX/XX. Łódź: Księży Młyn, 2008.
KRZYSZTOFORSKI, WOJCIECH. “Miasto jak malowane… żyć w lepszym i piękniejszym otoczeniu”, Kurier Polski, 18.04.1973.
Łódzka Galeria Rzeźby 1974. Łódź: Biuro Wystaw Artystycznych, 1974.
Łódzka Galeria Rzeźby 1975. Łódź: Biuro Wystaw Artystycznych, 1975.
Łódzka Galeria Rzeźby 1976. Łódź: Biuro Wystaw Artystycznych, 1976.
Łódzka Galeria Rzeźby1977. Łódź: Biuro Wystaw Artystycznych, 1977.
Łódzka Galeria Rzeźby 1978. Łódź: Biuro Wystaw Artystycznych, 1978.
PAWLAK, HENRYK. “Oblicza kultury. Pies w pełnym słońcu”, Głos Robotniczy, 8–9.09.1973.
REMESAR, ANTONI. “Public Art in Urban Regeneration. Piotrkowska street. Pride of a city: Łódź”, On the W@terfront, 2020, vol.62, No.5, 20.06, DOI: 10.1344/waterfront2020.62.6.8.
SOWIŃSKA-HEIM, JULIA. “The urban space in Łódź as an archive. Material traces of construction in process”, Sztuka i dokumentacja, 2015, No. 12.
STEFAŃSKI, KRZYSZTOF. “Warsztat Antoniego Urbanowskiego – przyczynek do dziejów sztuki łódzkiej przełomu XIX i XX wieku”. In: Sztuka w Łodzi: materiały sesji naukowej zorganizowanej z okazji 45 rocznicy łódzkiego Oddziału Stowarzyszenia Historyków Sztuki w 575 rocznicę nadania Łodzi praw miejskich, 4–5 czerwca 1998 roku, edited by JADWIGA SZEWCZYK. Łódź: Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział w Łodzi, 2000.
STEFAŃSKI, KRZYSZTOF. Atlas architektury dawnej Łodzi. Łódź: Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie, 2008.
STEFAŃSKI, KRZYSZTOF. Narodziny Łodzi. Łódź: Jacek Kusiński, 2016.
SUMOROK, ALEKSANDRA. Architektura i urbanistyka Łodzi okresu realizmu socjalistycznego. Warszawa: Neriton, 2010.
ŚWIĘTOSŁAWSKA, AGNIESZKA. “O Janku i jego kolumnie”, originally posted 12.12.2007 on www.fabrykancka.pl, http://web.archive.org/web/20161002194617/http://www.fabrykancka.pl/historia/artyku-y/o-janku-i-jego-kolumnie.html, accessed 21.05.2021.
ZAGUŁA, ARTUR. “Sztuka po II Wojnie Światowej w Łodzi – ujęcie syntetyczne”. In: Sztuka w Łodzi 2: materiały sesji naukowej zorganizowanej przez Łódzki Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki w dniach 8–9 października 2001 roku, edited by MAŁGORZATA WRÓBLEWSKA-MARKIEWICZ, Łódź: Stowarzyszenie Historyków Sztuki Oddział w Łodzi, 2003.
ARCHIVES
State Archive in Łódź/The Association of Polish Artists and Designers, archive no.39/630/0/:
Descàrregues
Publicades
Com citar
Número
Secció
Llicència
Drets d'autor (c) 2021 Maria Nowakowska
Aquesta obra està sota una llicència internacional Creative Commons Reconeixement 4.0.
La llicència us permet: Compartir - copiar i redistribuir el material en qualsevol mitjà o format i Adaptar - remesclar, transformar i construir sobre el material per a qualsevol propòsit, fins i tot comercialment. El llicenciador no pot revocar aquestes llibertats mentre l'usuari compleixi els termes de la llicència. Els drets d'autor estan protegits per ISSN 1139-7365. A la revista w@terfront no hi ha restriccions de drets d'autor i permet als autors conservar els drets de publicació sense restriccions.
Aquesta revista no cobra als autors cap taxa per enviar o processar articles.