Los murales como portadores de recuerdos. Análisis de los significados que se les atribuyen y las actitudes de sus creadores

Autores/as

DOI:

https://doi.org/10.1344/waterfront2021.63.11.03

Palabras clave:

muralismo en Polonia, murales conmemorativos, soportes de memoria, medios de memoria, espacio urbano

Resumen

Los murales como portadores de recuerdos. Análisis de los significados que se les atribuyen y las actitudes de sus creadores El fenómeno de las pinturas murales se viene desarrollando en el espacio público desde la Revolución Mexicana. Los murales se utilizan, entre otros fines, para capturar recuerdos. Además, son una de las formas más populares de representación del pasado en el espacio público, comúnmente llamados portadores de memoria. En la discusión de la investigación que se realiza, se resaltarán las oportunidades asociadas a la formación de conciencia histórica y actitudes hacia el pasado de la sociedad a través de murales conmemorativos.
La investigación se realizó de julio a noviembre de 2020. Se basó en el análisis de los materiales existentes: fotografías de murales conmemorativos (elementos significativos y marcados) y entrevistas con agentes de memoria semiestructurada. La primera etapa de la investigación descrita se centró en los autores de murales conmemorativos.
El objetivo de la investigación fue determinar el significado y los valores que los creadores de murales han dado en general y en particular a los murales conmemorativos realizados por ellos mismos. La investigación permitió, entre otras cosas, dar respuesta a interrogantes sobre la trayectoria artística de los creadores (entorno de graffiti), qué factores influyeron en el proceso de realización del mural (historia familiar, propio pasado, finanzas, implicación social), cosmovisión y valores de creadores declarados (patriotismo) y actitud ante la política de la memoria.

Biografía del autor/a

Adrianna Krzywik, The Maria Grzegorzewska University. Institute of Philosophy and Sociology

PhD candidate at the Institute of Philosophy and Sociology of the Maria Grzegorzewska Academy of Special Education in Warsaw.
Her research interests are related to artistic activities in public space. Analyses the social functioning of street art, memory carriers and social movements.

Citas

ASSMANN J. 1992, Das kulturelle Gedächtnis, Schrift, Erinnerung und politische Identität in frühen Hochkulturen. Munich: C.H. Beck.

BIERWIACZONEK K. 2018, Urban public space and its social roles – an attempt at systematization, Łódź: Qualitative Sociology Review, Volume 67, No (1), pp. 25-48.

BIERWIACZONEK K. 2015 Public space as a city’s identity space. The chance or barrier in the city’s development?, Łódź: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica Volume 54, pp. 61–78

BLIGHT D. W. 2009, The Memory Boom: Why and Why Now?, In Pascal Boyer & James Wertsch (eds.), Memory in Mind and Culture, Cambridge: Cambridge University Press, 238—251.

BOGUMIŁ Z. 2018, Gulag Memories: The Rediscovery and Commemoration of Russia’s Repressive Past. Translated by P. PALMER, New York, Oxford: Berghahn Books.

BOURDIEU P. 1999. La miseria del mundo. Buenos Aires: fce.

BRYLOWSKA N. 2020. Zawód artysta, Gdańsk: Instytut Kultury Miejskiej.

CASTELLS M. 1972. La Question urbaine, Paris: F. Maspéro.

CONNERTON Paul. 2009. How Modernity Forgets, Cambridge: Cambridge University Press.

CZERWIŃSKI M. 2014. Archive of Signs: The Semiotics of Cultural Memory, Tekst i Dyskurs, Volume 7, pp. 31-48.

DURKHEIM E. 1964 [1912]. The Elementary Forms of the Religious Life. London: Allen & Unwin.

GEHL J. 2010. Cities for People. Washington: Island Press.

GŁOWACKA-GRAJPER M. 2016. Transmisja pamięci. Działacze „sfery pamięci” i przekaz o Kresach Wschodnich we współczesnej Polsce. Warszawa: WUW.

GOLKA M. 2009. Pamięć społeczna i jej implanty, Warszawa: Scholar.

GUBAŁA-CZYŻEWSKA J. 2018. Upamiętnienie Holocaustu w Łodzi. Stare i nowe tendencje. In: Z. BOGUMIŁ, A. SZPOCIŃSKI. Stare i Nowe Tendencje w obszarze pamięci społecznej, Warszawa: Scholar, pp. 77-110.

GUBAŁA J. 2012. Methodological reflection on collective memory research. Attempt to initial recognition of problem on the example of the Jeffrey Olick, Wulf Kansteiner and Alon Confino’s Considerations. Łódź: Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica Volume 42, pp. 63-82.

HALBWACHS M. 2004. Los marcos sociales de la memoria. Madrid: Anthropos.

HOŁDA R. 2020. „You are in our memory”: Polish murals as memory medium and a popular form of patriotism, Kraków: Intercultural Relations, Volume 1, No (7), pp. 47-64.

HUFFSCHMID A. 2012. “Los riesgos de la memoria. Lugares y conflictos de memoria en el espacio público”. En Topografías conflictivas: memorias, espacios y ciudades en disputa, coordinación de Anne Huffschmid y Valeria Durán,. Buenos Aires: Trilce, pp.369-388

KANSTEINER W. 2006. In pursuit of German memory: history, television, and politics after Auschwitz, Athens: Ohio University Press.

KAPRALSKI S. 2012. A nation from the ashes: Memory of genocide and Roma identity, Warszawa: Scholar.

KARKOWSKA M. 2016. Intergenerational Transmission of Memory – On the Basis of Field Research in Villages of the Świętokrzyskie Voivodeship, Warszawa: Studia Socjologiczne Volume 3 No (222), pp. 101-132.

KULA M. 2018. Trzeba zapanować nad przestrzenią. Wykłady z socjologii historycznej, Warszawa: Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego.

KULA M. 2002. Nośniki Pamięci Historycznej, Warszawa: Wydawnictwo DIG.

KWIATKOWSKI P. T., NIJAKOWSKI L. M., SZACKA B., SZPOCIŃSKI A. 2010. Between everyday life and great history: World War II in the collective memory of Polish society, Warszawa: Scholar.

LEFEBVRE H. 1991. The production of space. Oxford: Wiley-Blackwell

LEWICKA M. 2008. Place attachment, place identity and place memory: Restoring the forgotten city past. Journal of Environmental Psychology, No 28, pp. 209-231.

LIGHT D., YOUNG C. 2015. Public Memory, Commemoration and Transitional Justice: Reconfiguring the Past in Public Space, In: L. STTAN, N. NEDELSKY (eds) Post-Communist Transitional Justice: Lessons from 25 Years of Experience, Cambridge: Cambridge University Press, pp. 233-251.

MACIEJCZYK Z. 2018. Murale na warszawskim Muranowie jako nośniki pamięci miejsca. In: Z. BOGUMIŁ, A. SZPOCIŃSKI. Stare i Nowe Tendencje w obszarze pamięci społecznej, Warszawa: Scholar, pp. 77-110.

MALCZEWSKA-PAWELEC D., PAWELEC T. 2011. Rewolucja w pamięci historycznej. Porównawcze studia nad praktykami manipulacji zbiorową pamięcią Polaków w czasach stalinowskich [A Revolution in Historical Memory: Comparative Studies on the Practices of Manipulating Poles’ Collective Memory in the Stalin Period], Kraków: Universitas.

MEIKLE T. 2020. The Multivalency of Memorial Murals in Kingston, Jamaica: A Photo-Essay, Interventions, Volume 22, No (1), pp. 106-115.

NIJAKOWSKI L. M. 2021. Sejmowe uchwały upamiętniające jako medium pamięci zbiorowej. Studium przypadku: Muzeum Śląska Opolskiego. Warszawa: Studia Socjologiczne Volume 1, No (240), pp. 43–60.

NIJAKOWSKI L. M. 2008. Polska Polityka Pamięci. Esej Socjologiczny, Warszawa: WAiP.

NIJAKOWSKI L. M. 2006. Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Warszawa: Scholar.

NORA P. 1989. Between Memory and History: Les Lieux de Mémoire. Memory and Counter-Memory, University of California Press, No (26), pp. 7-24.

NORA P. 2001. Czas pamięci [The memory time], (transl. W. Dłuski), Res Publica Nowa, No (7).

OLICK J. K. 2008. Collective memory: A memoir and prospect, Memory studies, Volume 1 No (1), pp. 23-29.

PINEDA E. K. 2017. La construccion social de la memoria en el espacio: una aproximacion sociologica [The social construction of memory in the space: a sociological approach]. Península, Volume 12, No (1), pp. 9-30. https://doi.org/10.1016/j.pnsla.2017.01.001.

REMESAR A., VERGEL J. 2020, Bon Pastor, a Neighbourhood with a Future. CPCL, Volume 3, No (2).

REMESAR A., VERGEL J. 2020. ‘Acceder a La Gestión de Lo Simbólico. Un Derecho Ciudadano’. On the W@terfront. Public Art.Urban Design.Civic Participation.Urban Regeneration, 2020. https://doi.org/10.1344/waterfront2020.62.6.11.

RYBICKA E. 2011. Pamięć i miasto. Palimpsest vs. pole walki , Teksty Drugie, No (5), pp. 201-212.

SILVERMAN D. 2006. Interpreting Qualitative Data: Methods for Analyzing Talk, Text and Interaction, (3rd ed.). Sage Publications Ltd.

SMAGACZ-POZIEMSKA M. 2017. Is the city unnecessary? : new life spaces of young city inhabitants, In: J. LOPES, R. HUTCHISON. Public spaces: times of crisis and change, Bingley: Emerald Group Publishing, pp. 35-52.

SROCZYŃSKA M. 2018. Rituals as the memory practices in generational transmission (in the reflection of sociologist of religion), Warsaw: The Religious Studies Review, Volume 2, No (268), pp. 33-53.

SZPOCIŃSKI A. 2021. Współczesna kultura historyczna i jej implanty, Warszawa: Scholar.

SZPOCIŃSKI A. 2014. Nośniki pamięci, miejsca pamięci, SensusHistoriae, Volume 17, No (4), pp. 17-26.

SZPOCIŃSKI A. 2005. Autentyczność przeszłości jako problem kultury współczesnej. In: A. SZPOCIŃSKI. Wobec przeszłości. Pamięć i przeszłość jako elementy kultury współczesnej, Warszawa: Instytut im. Adama Mickiewicza, pp. 292–302.

SZPOCIŃSKI-MUSIELAK E. 2018. Miejsca pamięci i formy upamiętniania cywilnych ofiar rzezi warszawskiej Woli (sierpień 1944 roku). In: Z. BOGUMIŁ, A. SZPOCIŃSKI. Stare i Nowe Tendencje w obszarze pamięci społecznej, Warszawa: Scholar, pp. 77-110.

TRABA R. 2006. Historia - przestrzeń dialogu [History as a Space for Dialogue], Wydawnictwo: Instytut Studiów Politycznych PAN.

UPALEVSKI I. 2017. Murals make (Our) history: paintings on the wall as media of cultural memory. Interpreting the current state of Warsaw’s commemorative murals, Łódź: Qualitative Sociology Review, Volume 13, No (4), pp. 114-135.

WALLIS A. 1990. Socjologia przestrzeni, Warszawa: Niezależna oficyna Wydawnicza.

ZUKIN S. 2009 Consuming Authenticity. From Outposts of Difference to Means of Exclusion, Cultural Studies, Volume 22, No (5), pp. 724–748.

Descargas

Publicado

2021-11-09 — Actualizado el 2022-02-28

Cómo citar

Krzywik, Adrianna. 2022. «Los Murales Como Portadores De Recuerdos. Análisis De Los Significados Que Se Les Atribuyen Y Las Actitudes De Sus Creadores». on the w@terfront. Public Art.Urban Design.Civic Participation.Urban Regeneration 63 (11):49-72. https://doi.org/10.1344/waterfront2021.63.11.03.